Rozpocząłeś  swoja przygodę z nurkowaniem,  kończysz albo skończyłeś kurs nurkowania PADI Open Water Diver (lub jego odpowiednik w innej federacji nurkowej). Masz sporo pytań,  zastanawiasz się i sprawdzasz na grupach i forach nurkowych, jaki sprzęt nurkowy kupić?

Podstawowy sprzęt nurkowy, czyli z czym do wody po OWD

To zwykle powoduje jeszcze większą konsternację u osób początkujących. Mamy dla Ciebie kilka podpowiedzi, które powinny przynajmniej odrobinę pomóc.

Najprawdopodobniej podczas kursu nurkowania korzystałeś ze sprzętu udostępnionego w ramach kursu. Pozwoliło Ci to poznać już kilka modeli i sprawdzić różnicę pomiędzy nimi pod i nad wodą. U nas zwykle staramy się udostępniać różny sprzęt (w zależności od indywidualnych preferencji) aby to było możliwe. Tym niemniej opieraliście się na doświadczeniu instruktorów, co pozwalało nie zajmować się tym aspektem. Jeśli nadal nie masz potrzeby kompletowania własnego sprzętu, to nadal nic nie stoi na przeszkodzie, żeby korzystać z możliwości wypożyczania sprzętu nurkowego. My, podobnie jak inne centra nurkowe, udostępniamy sprzęt swoim absolwentom. Na pewno warto korzystać ze sprawdzonego miejsca, gdzie sprzęt jest zadbany i utrzymywany w dobrym stanie technicznym (nie znaczy, że musi być najnowszy).

Dlaczego początkowo wypożyczanie jest niezłym pomysłem?

Tak jak wspomniano wcześniej, na początku drogi nurkowej masz sporo pytań i szukasz na nie odpowiedzi w różnych miejscach. Zwykle dostajesz odpowiedzi od instruktorów lub od osób odrobinę bardziej zaawansowanych od Ciebie. Szczególnie w tym drugim przypadku każdy opiera się na swoim własnym doświadczeniu i zwykle nie bierze pod uwagę Twoich indywidualnych potrzeb.
Zwykle instruktorzy (z racji większego doświadczenia) zadają więcej pytań zanim coś Ci spróbują podpowiedzieć. Finalnie Tobie, jako początkującemu nurkowi, zwykle trudno przewidzieć jaki sprzęt nurkowy rzeczywiście Ci się spodoba i będzie najbardziej odpowiedni dla Twojego pomysłu na nurkowanie. Na tym etapie należy skupić się na praktyce, czyli w skrócie powinieneś zadbać aby jak najwięcej nurkować. Inaczej nie zdobędziesz doświadczenia, choć niektórzy uważają, że w nurkowaniu odchodzi się  od kontaktu z wodą😊. Zyskując nowe doświadczenia, sam (lub z niewielką pomocą instruktora) upewniasz się jaki sprzęt Ci odpowiada, a to daje Ci możliwość dokona rozsądnego i dobrze dobranego do Twoich potrzeb zakupu.
Oczywiście jeśli  koszty nie są dla Ciebie problemem, to możesz sobie pozwolić na większą swobodę. Wtedy szukaj, próbuj i wymieniaj sprzęt, aktywnie poszukując takiego wyposażenia, które okaże się być najlepiej dopasowane do Twoich potrzeb. Pamiętaj, jeśli nosisz się z myślą o kupnie sprzętu przez dłuższy czas, warto spytać Waszego instruktora lub divemastera o jakieś konkretne sugestie oraz zapoznać się z dosyć ogólnymi naszymi przemyśleniami w dalszej części.

Sprzęt nurkowy – od czego warto zacząć?

Po kursie OWD prawdopodobnie zaopatrzyłeś się w maskę, fajkę i płetwy z butami – kilka słów na ten temat znajdziesz tutaj – własny sprzęt ABC.
Tak zwany sprzęt ABC pewnie będzie Ci już towarzyszył na każdym, nawet nie nurkowym, wyjeździe nad wodę.
Kolejnym krokiem, który warto rozważyć na początku jest zakup  komputera nurkowego. W ramach podstawowego kursu OWD omawiane jest korzystanie z komputerów nurkowych, więc pewnie wiesz, że jest to urządzenie, bez którego w dzisiejszych czasach trudno poradzić sobie pod wodą.
Dla osób początkujących, nawet z większymi ambicjami, na pierwsze kilkadziesiąt nurkowań wystarczające są prostsze (i tańsze) modele. Bardzo dobrze sprawdzają się np. popularny komputer Suunto Zoop Novo, Aqualung i100 lub i300. Jedną z dosyć przydatnych opcji jest możliwość przełączania gazów z powietrza na nitrox – jest to dostępne praktycznie w każdym modelu, a będzie bardzo przydatne podczas safari nurkowego lub innych bardziej intensywnych wyjazdów nurkowych (również w Polsce). Droższe komputery oferują więcej bardziej zaawansowanych funkcji, których na początku nie wykorzystacie, a nie ma sensu kupować „na zapas”. Ponadto zwykle te prostsze komputery ze względu na swoją długowieczność, mogą być w przyszłości wykorzystywane przez jako zapasowe. Tutaj znajdziesz trochę więcej na temat komputerów nurkowych.
Równolegle warto pomyśleć nad zaopatrzeniem się w drobny, ale bardzo przydatny sprzęt nurkowy, który też trudniej wypożyczyć.

Przydatne będą:

• Latarka – na początek wystarczy prosta i niewielka latarka, która kiedyś posłuży Ci jako sprzęt zapasowy (np. BigBlue AL1200NP, HiMax H3, OrcaTorch D520),
• Bojkę (sugerujemy zamkniętą z zaworem) oraz szpulkę (ok. 25-30 metrów linki) warto wiedzieć, że bojka jest obowiązkowym sprzętem nurkowym w niektórych krajach/regionach,
• Kompas (polecamy montowane na gumkach bungee, a nie na pasku),
• narzędzie tnące (niewielki poręczny nóż lub ezzycut),
• rękawice neoprenowe – dobrze dopasowane i grubości odpowiedniej dla danych wód
• kaptur (na chłodne lub ciepłe wody)
• karabińczyki – zawsze przydatne (do bojki lub przypięcia innych akcesoriów)
• retrakor – do przyczepienia kamerki lub latarki.

Kolejny krok – skafander

Dalszym wyborem zwykle jest pianka – tu sporo zależy od Twoich planów nurkowych oraz, co bardzo ważne, Twojego komfortu termicznego. Jeżeli przewidujesz wyjazdy w ciepłe rejony świata, gdzie temperatura wody będzie wynosić 26–30 stopni Celsiusza to 3–5 mm pianka będzie idealnym wyborem. Osobom, które mają dobrą termikę i nie marzną zbyt szybko, wystarczy nawet krótka pianka (choć my polecamy długą ze względu na lepszą osłonę ciała przed urazami). Należy pamiętać, że przy kumulacji zanurzeń podczas kilkudniowego safari, każdemu może zrobić się zimno. Wtedy ciekawym dodatkiem może okazać się tzw. żyleta bardzo podnosząca komfort termiczny.

W wodach o niższej temperaturze przyda się skafander z grubszego neoprenu (z dodatkowym dociepleniem). Tu znowu dużo zależy od Twoich indywidualnych predyspozycji. Popularne są opcje od dobrej jakości i  dobrze dopasowanej pianki 5 mm do wariantu 7+5 mm lub  nawet 7+7 mm. O ile korzystanie z docieplenia jest niezłym pomysłem, to zakładanie tak grubych zestawów na siebie jest dosyć niewygodne. Ponadto na większych głębokościach i tak nie uzyskasz izolacji proporcjonalnej do całkowitej grubości. Istotne jest również to, że wtedy należy zabrać ze sobą znacznie więcej balastu.

Jeżeli już posiadasz piankę od wind/kitesurfingu, żeglarstwa itp. na początku kariery nurkowej można śmiało z niej korzystać w ciepłych wodach. Różnią się one od tych nurkowych z reguły drobiazgami. Zazwyczaj są to pianki cieńsze 2-3mm grubości i mają wzmocnienia umieszczone w nieco innych miejscach „strategicznych” (podobnie w butach neoprenowych). Niestety pianki do pływania np. triathlonowych czy freedivingowych zazwyczaj są nazbyt delikatne i sprzęt możne łatwo uszkodzić (nie mają żadnych wzmocnień) ich powierzchnię. Warto również zwrócić uwagę, że o wiele trudniej się je zakłada niż pianki nurkowe 😊.

Pozostaje również opcja suchego skafandra. Jeśli Twój kurs OWD był realizowany w takim skafandrze i zimne wody są dla Ciebie atrakcyjne, to oczywiście warto rozważyć taki zakup – akurat ten  sprzęt nurkowy należy mieć dobrze dopasowany. Niestety z takim zakupem wiąże się sporo decyzji, które dobrze jest podjąć świadomie. I tu znowu dobrze nabrać więcej doświadczenia i wiedzieć czy nurkowanie wciągnęło Cię na dobre, bo to również spory wydatek.

Teraz może własny automat lub kamizelka/BCD/jacket.

Kolejny krok to własny automat lub kamizelka nurkowa. Ludzie zwykle decydują się najpierw na automat. Jest to kluczowy element sprzętu nurkowego. Od niego zależy Twoje bezpieczeństwo, a dodatkowo u sporej części ludzi trzymanie w ustach ustnika obcego sprzętu powoduje lekki dyskomfort. Pamiętaj, że automaty są często sprzedawane w różnych zestawach i przed zakupem warto sprawdzić, czy dostaniecie wszystko co jest potrzebne.
W skład automatu w typowej konfiguracji rekreacyjnej musi wejść:

• pierwszy stopień – ten element który jest mocowany do butli,
• drugi stopień – zazwyczaj czarny, ten który trzymasz w ustach,
• alternatywne źródło tzw. octopus –  zwykle żółty, zapasowy drugi stopień,
• manometr do pomiaru ciśnienia w butli,
• wężyki łączące pierwszy stopień z oboma drugimi stopniami (zwykle już podłączone) oraz manometrem. Warto zwrócić uwagę na ich długość i jeśli to możliwe dobrać je do Twoich gabarytów; warto o tym porozmawiać z instruktorem przed zakupem,
• wężyk do podłączenia inflatora BCD (który zwykle jest w komplecie z nowo kupionym BCD.

Dobrze jest poprosić instruktora lub doświadczonego nurka, żeby pomógł skręcić Twój pierwszy automat. Jest to dosyć prosta czynność, jednak przy samodzielnej próbie można popełnić drobne błędy, które mogą mieć wpływ na komfort nurkowania.

Przy kupnie automatu warto zwrócić uwagę na odporność na zamarzanie.  Planujesz nurkować w Polsce lub zimnych rejonach świata?  Koniecznie sprawdź, czy wybrany model jest przystosowany do nurkowania w takich warunkach. W nowych modelach łatwo to zweryfikować sprawdzając czy automat spełnia normę ISO 250:2014. W przeważającej większości nowe automaty sprzedawane w Polsce spełniają te warunki.

Jeśli planujesz w przyszłości nurkować w bardziej zaawansowanych konfiguracjach np. twinset lub  sidemount, warto pomyśleć o takim automacie, do którego w przyszłości będzie można dokupić drugi zestaw zamiast dwóch dedykowanych do danej konfiguracji. W tym wypadku też warto poradzić się instruktora nurkowania, żeby nie zabrnąć w „ślepą uliczkę”.

… lub kamizelkę nurkową (BCD)

Przed podjęciem decyzji o zakupie kamizelki BCD (Buoyancy Control Device lub po polsku KRW – Kamizelka Ratunkowo Wypornościowa), na pierwszym etapie warto rozważyć dwa, a nawet trzy rozwiązania.

• tradycyjna kamizelka wypornościowa tzw. Jacket, dostępna w wielu wzorach, kolorach oraz co czasem istotne wersjach damskich i unisex.
• hybrydy – konstrukcje zbliżone do tradycyjnych Jacketów. Worek wypornościowy, podobnie jak w skrzydłach, znajduje się tylko na plecach, a nie „obejmuje” ciało nurka.
• skrzydło, czyli płyta z pasami i workiem wypornościowym.

Podstawowe szkolenia nurkowe (OWD) najczęściej prowadzi się w tradycyjnych kamizelkach BCD (Jacketach). W GoDiving praktycznie od początku dajemy możliwość szkolenia nurków OWD również z wykorzystaniem skrzydeł  (w zależności od indywidualnych preferencji).

Omówienie różnic, wad i zalet to oddzielny temat i możesz przeczytać na temat BCD tutaj.  W skrócie jedną z cech klasycznej kamizelki jest bardzo bezpieczna i stabilna pozycja na powierzchni wody, dająca duże poczucie bezpieczeństwa. Natomiast skrzydło, zwykle ma tzw. pas kroczny, który pozwala na utrzymanie bardzo stabilnego ułożenia całego zestawu na plechach podczas nurkowania. W ten sposób cały sprzęt jest niemal przyklejony do pleców użytkownika. Jakikolwiek by nie był Twój wybór, to najważniejsze jest żeby BCD było dobrze dopasowane i zapewniało komfort przebywania pod wodą.

Zawsze chętnie Ci pomożemy w wyborze, ale ostateczny wybór należy do Ciebie. W końcu to Ty będziesz nurkować w sprzęcie, który zakupisz i to Ty masz mieć satysfakcję z wyboru. Pamiętaj jednak, że cały ten sprzęt jest przeznaczony do wykorzystania pod wodą. W sporej części przypadków BCD i automatów można sprawdzić to przed zakupem. Skorzystaj z możliwości przetestowania na basenie lub na wyjeździe przed podjęciem ostatecznej decyzji o zakupie konkretnego modelu.

Pamiętaj, że sprzęt nurkowy to tylko środek do tego, co najważniejsze

czyli rozwijania się i czerpania mnóstwa przyjemności i satysfakcji. Nurkowanie to hobby, które szalenie absorbuje, ale jest tego ze wszech miar warte. Jak już „wciągnie Cię” na dobre, w dalszej przyszłości będzie czekało na Ciebie kilka kolejnych decyzji.  Mogą one dotyczyć zakupu własnej butli (albo kilku), balastu, suchego skafandra z ocieplaczem, większej latarki, płetw do suchego skafandra, zestawu do fotografii/filmowania pod wodą, dużej bojki, a może zestawu sidemount. Jak w każdym hobby, ta lista nie kończy się praktycznie nigdy 😊 i zawsze znajdzie się coś jeszcze ”coś”. Dobra wiadomość – tego sprzętu będziecie używać latami i korzystając z niego spełnisz swoje marzenia. Zobaczysz wiele pięknych miejsc, które są niedostępne dla większości ludzi.